ویژگی‌های مصالح ساختمانی و اهمیت آنها

یکی از اصلی‌ترین نیازهای هر انسانی پس از خوردن و آشامیدن نیاز به سرپناه است. اما با این وجود دقت در انتخاب مصالح و ساخت خانه را هم نباید دست کم گرفت. ساخت و ساز نیاز به دقت در انتخاب مصالح و برنامه‌ریزی اصولی دارد تا در حین ساخت و حتی پس از اتمام پروژه با مشکل روبرو نشوید. البته این موضوع را هم باید در نظر داشت که خانه علاوه بر سرپناه می‌تواند در آینده به عنوان بزرگترین سرمایه‌تان هم تبدیل شود. بنابراین دقت در انتخاب مکان مناسب و ساخت دقیق در میزان سرمایه شما تاثیرگذار خواهد بود. هنگام تصمیم‌گیری در ساخت خانه باید در ابتدا هدف و میزان بودجه خود را تعیین کنید. حال در صورتی که هدف از ساخت و ساز تنها داشتن سرپناه نباشد و به دید سرمایه هم به آن نگاه می‌کنید، در مرحله برنامه‌ریزی باید چند مورد را در نظر داشته باشید. این موارد به شرح زیر است:

• اینکه بودجه کافی را به این منظور در نظر بگیرید.
• پیمانکاران و استادکاران حرفه‌ای را برای ساخت و ساز انتخاب کنید.
• تا جایی که می‌توانید از مصالح ساختمانی با کیفیت استفاده کنید.

رعایت تمامی این موارد در موفقیت پروژه ساخت و ساز اهمیت بسیاری دارد. اما انتخاب مصالح خوب و با کیفیت از اهمیت در کنار استادکار حرفه ای اهمیت بالاتری دارد. چرا که کیفیت مصالح ساختمانی مورد استفاده است که تعیین می‌کند ماندگاری ساختمان تا چه مدت می‌تواند باشد و چند سال دیگر نیاز به بازسازی و تعمیر ساختمان هست. به خاطر همین در این محتوا قصد داریم به بیان خصوصیات و ویژگی‌های مصالح ساختمانی و اهمیت انتخاب دقیق آنها بپردازیم.

اهمیت عملکرد مناسب مصالح ساختمانی در ساخت و ساز

اهمیت عملکرد مناسب مصالح ساختمانی به دلایل مختلفی است که چند مورد از مهم‌ترین آنها به شرح زیر است:

پایداری و مقاومت سازه در شرایط مختلف(مانند بلایای طبیعی) : عوامل مختلفی مانند تغییر اقلیم، تخریب محیط زیست، رشد جمعیت شهرنشین شدت و میزان خطرات و بلایای طبیعی را افزایش داده است. بنابراین هر ساختمانی برای اینکه بتواند در برابر خطرات طبیعی چون زلزله جان سالم به دربرد، باید توانایی تحمل بارهای اضافی و تغییرات حاصل از آن را داشته باشدکه تنها مصالح با کیفیتی که در ساخت و طراحی آنها این موضوع در نظر گرفته شده باشد، این قدرت را دارند. در صورتی که شما در ساخت تیرها و ستون ها از مصالح بی کیفیت و تقلبی استفاده کنید، پی‌ریزی خوبی برای خانه خود انجام نداده‌اید و نباید انتظار ماندگاری و طول عمر بالایی علی الخصوص در شرایط خاص از آن داشته باشید.

سلامت و ایمنی ساختمان برای ساکنین: استفاده از مصالح با کیفیت نه تنها موجب استحکام و پایداری سازه خواهد شد، بلکه برای حفاظت از جان ساکنین نیز اهمیت بالایی دارد. زیرا به عنوان مثال برخی مصالح ساخته شده از مواد بی کیفیت مواد شیمیایی را در محیط منتشر می‌کنند که می‌تواند برای سلامت ساکنین مضر باشد. علاوه بر این استفاده از چنین مصالحی ساختمان شما را در برابر رطوبت، حرارت و حتی خوردگی آسیب‌پذیر می‌کند. در واقع چه کسی می‌تواند در خانه‌ای که هر لحظه ممکن است فروبریزد احساس امنیت کند؟

دوام و طول عمر: مهم‌ترین مزیت انتخاب مصالح با کیفیت برای ساختمان همین افزایش طول عمر ساختمان است.

تعمیر و نگه‌داری کمتر: مسلما زمانی که مصالح ساختمان از کیفیت لازم برخوردار باشند، دوام و ماندگاری بالاتری دارند و دیرتر هم خراب می‌شوند. اما زمانی که دقت لازم در انتخاب مصالح به کار نرفته باشد، آن قسمت عملکرد ضعیفی خواهد داشت و مسلما به تعمیرات و نگه‌داری بیشتری هم نیازدارد.

حال در ادامه خصوصیات و ویژگی‌های مصالح ساختمانی را بیان می‌کنیم:

خصوصیات مصالح ساختمانی

برای اینکه یک ماده به عنوان مصالح ساختمانی خوبی در نظر گرفته شود، باید دارای خواص مهندسی مناسبی برای کارهای ساختمانی هم باشد. این خواص مصالح نشان دهنده کیفیت و ظرفیت آنها بوده و به تصمیم‌گیری برای انتخاب و نحوه کاربرد آنها کمک می‌کند. حال خواص مصالح ساختمانی به صورت زیر دسته‌بندی می‌شوند:

• خواص فیزیکی
• خواص مکانیکی
• خواص شیمیایی
• خواص الکتریکی
• خواص مغناطیسی
• و خواص حرارتی

خواص مکانیکی

استحکام: به توانایی مقاومت یک ماده برای مقاومت در برابر تنش‌های ناشی از بارها گفته می‌شود که رایج‌ترین آنها فشار، کشش، خمش و ضربه است. تحقیق و بررسی مصالح مختلف نشان داده که مصالحی مانند سنگ و بتن از استحکام و مقاومت خوبی در برابر فشار برخوردارند اما در برابر خمش و کشش ضعیف عمل می‌کنند.

سختی: توانایی یک ماده برای مقاومت در برابر نفوذ جسم سخت‌تر، سختی نامیده می‌شود.

قابلیت ارتجاعی یا الاستیسیته: به قدرت و توانایی یک ماده برای برگشتن به حالت و ابعاد اولیه خود هنگام برداشتن بار اشاره می‌کند. تغییر شکل اجسام با جامد با تنش در محدوده کشسانی آنها متناسب است. در واقع الاستیسیته نسبت تنش واحد به تغییر شکل واحد است.

انعطاف‌پذیری یا پلاستیسیته: در واقع به میزان انعطاف یک ماده هنگام وارد شدن بار به آن گفته می‌شود. هنگامی که باری به یک ماده بارگذاری می‌شود،‌ در صورتی که آن ماده بدون شکستن و خرد شدن تغییر شکل دهد از انعطاف پذیری بالایی برخوردار است.

خواص فیزیکی

خواص فیزیکی هم شامل مواردی از قبیل اطلاعات پایه‌ای ماده مانند جرم مخصوص، چگالی، تخلخل و ابعاد آن و اطلاعات دیگری چون موارد زیر می‌شود:

تاثیرات رطوبت و آب بر مصالح مانند جذب آب، ضریب نرمی، ضریب خشک شدن و…: برخی مصالح مانند سنگ‌های طبیعی هستند که به طور طبیعی دارای حفره‌هایی هستند که تخلخل نام دارند. این حفره‌ها باعث می‌شود که سنگ در مواجه با رطوبت مقداری از آن را جذب کند. البته دقت داشته باشید که میزان تخلخل همواره با میزان جذب آب رابطه مستقیم ندارد بلکه جنس مصالح هم در میزان جذب آب موثر است. در میان سنگ‌های ساختمانی سنگ‌های تراورتن بیشترین میزان جذب آب را به خود اختصاص داده‌اند. البته که تخلخل بالا در سنگ‌های تراورتن باعث شده چسبندگی آنها بالا رفته و برای استفاده در نما به عنوان بهترین گزینه انتخاب شوند.

تاثیرات حرارت بر مصالح ساختمانی: تاثیرات نور خورشید و…بر مصالح ساختمانی: به عنوان مثال در میان سنگ‌های ساختمانی، سنگ مرمریت بهتر است که در برابر نور خورشید استفاده نشود، زیرا به مرور زمان احتمال تغییر رنگ و از دست دادن زیباییش وجود دارد.

خواص شیمیایی مصالح ساختمانی

خواص شیمیایی نیز مربوط به واکنش مصالح مختلف در مواجه و تماس با مواد اسیدی می‌شود. به عنوان مثال برای شستشوی سنگ‌های ساختمانی نباید از مواد شوینده اسیدی استفاده کرد چرا که باعث لکه شدن سنگ و حتی خوردگی آن می‌شود.

نتیجه انتخاب مصالح مناسب در کنار دقت و مهارت در ساخت و حتی بازسازی منزل خانه‌ای است که سالیان سال بدون تغییر و هیچ گونه خرابی سالم باقی می‌ماند. در این صورت ساختمان شما در برابر خطرات و بلایای طبیعی هم مقاوم خواهد بود. البته انتخاب صحیح مصالح با وجود مطالبی که بیان شد نیاز به آگاهی و تجربه بیشتری دارد. به همین خاطر شما می‌توانید تمامی مراحل ساخت و ساز و بازسازی ساختمان خود را به پیمانکاران با تجربه‌ای چون مجموعه ایستادقیق سپاهان سپرده تا خیالتان از بابت تمامی مراحل بازسازی و ساخت راحت باشد.