انتخاب متریال در معماری تنها به انتخاب قوی ترین، ارزان ترین یا بهترین مصالح موجود نیست. معماران همچنین مصالح کاربردی یا محلی را برای ساختمان ها انتخاب می کنند. البته انتخاب مصالح فقط به این موارد محدود نمی شود. عوامل زیادی باید در انتخاب متریال باید در نظر گرفته شوند که برای کاربردهای منحصربهفرد بهعنوان ویژگیهای ساختاری، اقتصادی/تجاری، ساخت، دوام، اثرات زیستمحیطی طبقهبندی میشوند.
متریالهای انتخاب شده باید دوام و استحکام مورد نیاز برای شرایط خاص را داشته باشند. از این رو مطلوب است که موادی را که نیاز به تعمیر و نگهداری محدود دارند احتمال زیاد جایگزین میشوند تا بتوانند در طول عمر واقعی ساختمان دوام بیاورند و برای کاربر سودآور باشند. مصالح ساختمانی بر دید سازه تأثیر می گذارد، زیرا با کیفیت های مربوط به ظاهر سازه سروکار دارند. همچنین بر دوام سازه تأثیر می گذارد. از این رو، ویژگی معماری با رابطه کیفیت- کمیت مصالح ساختمانی مورد استفاده تعیین می شود.
عوامل بسیار گوناگونی بر نحو انتخاب بهتر متریال تاثیر گذار است ازجمله:
دوام مصالح عامل تأثیرگذاری بر طولانی شدن عمر سازه بدون هزینههای نگهداری قابلتوجه محسوب میشود. به همین دلیل ممکن است نوع خاصی از مصالح هزینه بیشتری داشته باشد اما هزینههای نگهداری کم آن در آینده جبرانکننده این موضوع باشد.
در اغلب موارد این هزینه است که در تصمیمگیری نهایی تأثیر میگذارد. هزینه مصالح ساخت بخش بزرگی از هزینهها را شامل میشود. به همین دلیل نقش مهمی دارد و بر هزینه کل پروژه تأثیرگذار است.
دسترسی به مصالح بومی هم بر هزینهها و هم بر زمانبندی پروژه تأثیرگذار است. اگر مصالح از منابع دور از محل پروژه تهیه شوند باید در نظر داشت که هزینههای حملونقل افزایش مییابد و همچنین ممکن است منجر به تأخیر در پروژه شود. بااینحال، اگر دسترسی به مصالح بومی امکانپذیر باشد، هزینههای حملونقل کاهش میباید و فرآیند ساختوساز بدون وقفه ادامه خواهد یافت.
اقلیم یکی دیگر از عوامل مهمی است که باید در انتخاب مصالح مورد توجه قرار گیرد. پارامترهایی مانند متوسط دما در سال، باران،برف، آبوهوا، میران نور خورشید، تهویه مناسب و باد موادی هستند که باید به آنها دقت کرد. اقلیم و ویژگیهای مصالح به هم مرتبط هستند؛ بنابراین مصالح باید طبق اقلیم منطقه انتخاب شوند.
مورد دیگری که باید مورد توجه قرار داد این است که نوع مصالح بر ظاهر ساختمان تأثیرگذار است. یک نمای خاص ممکن است برای فردی جذاب و برای بقیه غیر جذاب باشد. به همین دلیل سلیقه کارفرما نقش مهمی در تصمیمگیری در رابطه با نمای ساختمان دارد. بهعنوانمثال نوع مصالح بر ظاهر کف ساختمان در نتیجه زیبایی فضای داخلی، تأثیر میگذارد، بنابراین باید مصالح بهگونهای انتخاب شوند که باسلیقه مشتری تطابق داشته باشند. مصالح مختلفی ازجمله گرانیت، مرمر، کاشیهای سرامیکی و چوب را میتوان برای کف سازی استفاده کرد. هزینه مصالح موردی است که احتمالاً گزینههای انتخابی را محدود میکند چراکه ممکن است گزینه موردپسند مشتری، گرانترین مورد باشد.
توضیحات محصول، مشخصات فنی، شرایط و ضوابط مربوطه را بهدقت بررسی کنید. چون ممکن است گاهی تصمیمگیرنده در مورد ویژگیهای مصالح دچار سوءتفاهم شود.
مرکز آمار ایران تازهترین آمار رسمی درباره تحولات قیمت مصالح ساختمانی در تهران را منتشر کرد. این آمار مربوط به تغییرات قیمت مصالح و نهادههای ساختمانهای مسکونی شهر تهران در بهار۱۴۰۱ است.
به گزارش ملکرادار و به نقل از دنیای اقتصاد، در بهار ١۴٠١ تورم نقطهبهنقطه مصالح ساختمانی معادل ۴/ ۴۳درصد بوده است که در مقایسه با همین اطلاع در فصل قبل (۵/ ۳۵درصد) ۹/ ۷ واحد درصد افزایش داشته است.
در فصل بهار١۴٠١ شاخص قیمت نهادههای ساختمانهای مسکونی شهر تهران به عدد ۲/ ۱۵۴۴ رسید که این رقم نسبت به شاخص فصل قبل (۵/ ۱۲۲۲) معادل ۳/ ۲۶درصد افزایش داشته است.
براساس این گزارش، منظور از تورم فصلی، درصد تغییر عدد شاخص قیمت در فصل جاری نسبت به عدد شاخص در فصل قبل است. در این فصل در بین گروههای اجرایی، بیشترین تورم فصلی مربوط به گروه اجرایی «سیمان، بتن، شن، ماسه» با ۸/ ۵۵درصد و کمترین تورم فصلی مربوط به گروه اجرایی «سنگ» با ۹/ ۱۰درصد است.
منظور از تورم نقطهای نیز درصد تغییر شاخص قیمت در فصل جاری نسبت به شاخص قیمت فصل مشابه سال قبل است.
در این فصل در بین گروههای اجرایی، گروه «شیشه» با ۱/ ۹۲درصد بیشترین تورم و گروه اجرایی «آهنآلات، میلگرد، پروفیل درب و پنجره و نرده» با ۲/ ۱۸درصد، کمترین تورم نقطهبهنقطه را به خود اختصاص داده است.
همچنین طور کلی انتظار میرود رشد قیمت نهادههای تولید، به رشد قیمت محصول بینجامد، اما در مورد مسکن و مصالح ساختمانی عکس این موضوع اتفاق افتاد، کما اینکه تورم مسکن پیشتر از تورم مصالح روند افزایشی به خود گرفت. علت این است که ریشه جهش مسکن در وهله اول حضور پررنگ سفتهبازان و سوداگران در بازار مسکن بهویژه در سالهای ۹۷ و ۹۸ بود. البته تورم قیمت زمین نیز به عنوان یکی از نهادههای اصلی تولید مسکن در قیمت نهایی معاملات بازار مسکن بیتاثیر نبود، اما نقش آن به مراتب کمرنگتر از نقش سفتهبازی و معاملات مکرر بود.
به زبان ساده قیمت مصالح در فصول مختلف سال متفاوت است و تاثیر بسزایی در هزینه های بازسازی دارد که این خود یک دلیل مهم برای بازسازی در فصولی است که افت قیمت باشد.
همچنین استفاده از مصالح بومی در دسترس بر کاهش هزینه ها نقش پررنگی دارد چون دیگر نیاز نیست هزینه حمل و نقل هم پرداخت کنید.
پس اگر قصد بازسازی را دارید در وهله اول باید با یک متخصص درباره قیمت مصالح مشورت کنید که این خود باعث حذف هزینه های اضافی میشود.
دوم اینکه فصلی را برای بازسازی انتخاب کنید که کاهش تورمم قیمت وجود داشته باشد.
ازآنجاکه انواع بسیار مختلفی از مصالح در بازار وجود دارد، باید چندین عامل مهم را در انتخاب مصالح در نظر گرفت. به همین دلیل ممکن است انتخاب بهترین گزینه مطابق با الزامات متعدد پروژه دشوار باشد.
مقاومت، دوام، دسترسی به مصالح بومی، هزینه عوامل مهمی هستند که باید هنگام انتخاب مصالح مناسب به آنها توجه کرد.